Lato to czas urlopów i odpoczynku, podczas którego turyści coraz częściej stawiają na góry. Trudno się dziwić bowiem w Polsce mamy naprawdę dużo możliwości. Poza znanymi wszystkim Tatrami czy Bieszczadami warto udać się w Karkonosze, Góry Stołowe, Beskidy, Góry Izerskie, Pieniny lub Gorce. A to nie wszystko! Zanim zdecydujesz, w którym kierunku się udasz, zaplanuj swój urlop w odpowiedzialny sposób i dowiedz się, jakie wyzwania czekają na Ciebie w czasie wymarzonego odpoczynku.
Prognoza pogody – to jeden z najważniejszych aspektów bezpiecznej wycieczki w górach. Prognoza zapowiada opady, silny wiatr albo burze? Zrezygnuj z wyprawy, która nie musi, ale może się skończyć tragicznie. Co, gdy w prognozie nie przewidziano drastycznych spadków temperatury i silnych opadów? Zejdź ze szlaku albo wstąp do najbliższego schroniska. Pogoda w górach jest niezwykle nieprzewidywalna. Monitoruj komunikaty pogodowe odpowiednich służb i korzystaj z aplikacji, które pokazują siłę wiatru, możliwości wystąpienia opadów i potencjalne zagrożenia spowodowane warunkami atmosferycznymi (np. AccuWeather) oraz umożliwiają weryfikację trasy i ułatwiają dojście do celu. Jeśli jesteś w górach, to sprawdzaj pogodę w górach, a nie w mieście, które usytuowane jest na zupełnie innej wysokości!
Przed pierwszą wycieczką w góry musisz być świadom swoich możliwości fizycznych. Zawsze planuj dokładną trasę. Jej początek i koniec nie zawsze musi być w tym samym punkcie. Dowiedz się, w której części szlaku możesz szybciej zejść na dół albo jak daleko masz do schroniska. Te informacje mogą być niezwykle przydatne. Pamiętaj, że nawet lekki deszcz może utrudnić Ci drogę powrotną i stwarzać niebezpieczeństwo. Warto mieć to na uwadze i wykazać się ostrożnością nawet w pozornie korzystnych warunkach.
Zdajesz sobie sprawę, że średni czas przejścia szlaku nie odwzorowuje Twoich możliwości? Weź pod uwagę to, w ile godzin według wyliczeń powinieneś przejść całą trasę i dodaj do tego ekstra czas, który pozwoli Ci w rozsądnym tempie pokonać wybrany przez Ciebie szlak. Średni czas przejścia nie uwzględnia przerw na wypoczynek czy zdjęcia. Wyjdź odpowiednio wcześniej na szlak. Jeśli widzisz, że Twoja wycieczka trwa zbyt długo i możesz nie wrócić przed zmrokiem – koniecznie zawróć.
Wybierz szlak odpowiednio do Twoich umiejętności. Jesteś po raz pierwszy w górach? Zacznij od krótszej i mniej wymagającej trasy. Podnoś poprzeczkę ostrożnie i stopniowo. Nie każdy szlak nadaje się dla początkujących. Sprawdź, jaką trasą wejdziesz na szczyt. Poczytaj o jej profilu i możliwych zagrożeniach. Pamiętaj o tym, że poszczególne kolory szlaków wcale nie oznaczają ich stopnia trudności. Wprowadzono je po to, aby nie mylić ze sobą tras. O czym w takim razie nas informują?
Szlak czerwony – najważniejszy i główny szlak danego terenu, zazwyczaj najbardziej uczęszczany.
Szlak niebieski – trasa długodystansowa.
Szlak żółty – szlak łącznikowy.
Szlak zielony – szlak łącznikowy, który doprowadza do charakterystycznych miejsc.
Szlak czarny – najkrótsza trasa dojścia, która może charakteryzować się stromym podejściem.
Jak odpowiednio ubrać się w góry? Przygotuj się na różne możliwości. Jeśli w czasie wędrówki ochłodzi się, warto mieć w plecaku długie spodnie lub spodnie z odpinanymi nogawkami. Wyposażenie 2w1 pozwoli zaoszczędzić miejsca, które wykorzystasz, aby zabrać ze sobą odpowiednią ilość wody i prowiantu. Weź ze sobą kanapki, batony energetyczne, suszone owoce albo wafle ryżowe i dużą ilość wody, a jeśli to możliwe zjedz obiad w schronisku. Ubiór warstwowy to opcja, która w górach sprawdzi się najlepiej. Koszulka, polar lub bluza i kurtka przeciwdeszczowa to obowiązkowe elementy wyposażenia podczas każdej wyprawy. Ubrania nie powinny ograniczać Twoich ruchów. Postaw na odzież oddychającą i szybkoschnącą. Pamiętaj, że na szczycie może być zdecydowanie zimniej niż kilkaset metrów niżej i nawet latem może zaskoczyć Cię tam śnieg…
Pamiętaj o dobrych butach, koniecznie za kostkę, dzięki którym wspinaczka stanie się nie tylko łatwiejsza, ale zdecydowanie bezpieczniejsza. Najważniejsza jest podeszwa, która powinna zapewnić przyczepność i amortyzację. Myśląc o butach, zwróć również uwagę na dobór skarpet. Na szlaku na pewno nie sprawdzą się te bawełniane, ponieważ zatrzymują wilgoć i powodują powstawanie pęcherzy, które mogą utrudnić Ci dalszą wędrówkę. W razie problemu warto jednak zainwestować w odpowiednie plastry, które w kryzysowej sytuacji uratują Twoje stopy i pozwolą dotrzeć do celu. Postaw na skarpetki z wełny merino, które znakomicie odprowadzają wilgoć i zmniejszają tarcie. Pamiętaj, żeby w góry nie ubierać jeansów, grubych bawełnianych bluz, torebki na ramię czy butów, które sprawdzają się do chodzenia po mieście! Baleriny, mokasyny, czy japonki zostaw na inne okazje.
Czapka i krem przeciwsłoneczny – słońce potrafi być bardzo zdradliwe, a wycieczka w górach to idealna okazja, żeby opalić się zbyt mocno. Czapka ochroni Twoją głowę przed wysoką temperaturą i przegrzaniem albo przed wiatrem. Ważne, aby w Twoim plecaku znalazła się również podstawowa apteczka, w której w skład powinny wchodzić plastry, opatrunek jałowy, opaska elastyczna, preparat do dezynfekcji oraz środki przeciwbólowe.
Koniecznie wyposaż się w mapę, która w wypadku rozładowanego telefonu pozwoli Ci bezpiecznie wrócić do bazy noclegowej, zmienić kierunek trasy lub odszukać szybsze, alternatywne zejście, choć warto zapoznać się z tymi możliwościami jeszcze przed wyjściem na szlak. Spakuj też dokumenty i pieniądze, którymi zapłacisz za busa, aby dojechać na szlak, opłacisz wstęp do parku narodowego albo obiad w schronisku! Zapisz sobie numer alarmowy, który w razie potrzeby będziesz miał pod ręką.
Najważniejsze elementy zawartości plecaka już znasz. Zastanów się jeszcze, jaki model plecaka wybrać? Oczywiście, sprawdzi się każdy, który pomieści najważniejszy sprzęt i odzież oraz nie będzie utrudniał Ci wspinaczki. Jeśli zależy Ci na większym komforcie, w takiej sytuacji warto wyposażyć się w plecak z klamrami na klatce piersiowej i w pasie, który odciąży Twoje plecy. Jeśli planujesz zabrać ze sobą drogi aparat, zainwestuj w pokrowiec, który ochroni Twój sprzęt przed niespodziewanym deszczem. Na jednodniową wycieczkę powinien Ci wystarczyć plecak ok. 10-20 litrów, a jego idealna waga nie powinna przekraczać kilograma.
W czasie wycieczki w górach pamiętaj o kilku podstawowych zasadach! Zachowaj ciszę, nie zostawiaj śmieci, witaj się na szlaku i nie schodź w niedozwolone miejsca oraz nie stwarzaj niebezpieczeństwa dla siebie i innych. Poinformuj znajomych lub obsługę hotelu, w którym przebywasz, o planowanej wycieczce, szczególnie jeśli planujesz wyruszyć sam. Udanej wędrówki!